Jak wycenić startup?
Wycena startupu pozwala inwestorom oszacować, ile w rzeczywistości są oni zyskać na rozwijającym się biznesie w przyszłości. Sam proces wyceny nie należy do najłatwiejszych – brak historii finansowej, niewielka ilość danych, ryzyko rynkowe czy mała zdolność generowania przychodów na początkowym etapie życia biznesu utrudniają wykonanie obliczeń. Jak zatem wycenić startup? W tym artykule omówimy kluczowe kroki związane z wyceną startupu.
Kiedy mamy do czynienia ze startupem?
Chociaż w przepisach nie znajdziemy jednoznacznej definicji startupu, to przyjęło się, że mianem tym określane są biznesy będące na początkowym etapie rozwoju. O startupie można mówić w przypadku modelu biznesowego charakteryzującego się brakiem stałego portfela klientów oraz brakiem zabezpieczenia finansowego. Zwykle biznesy tego typu polegają na finansowaniu zewnętrznym. Brak określonych ram zapewnia startupom duże możliwości w zakresie skalowalności i wprowadzania innowacji. O startupach mówi się, że działają w warunkach wysokiego ryzyka – choć ich sukces jest niepewny, to w razie powodzenia stopa zwrotu z inwestycji przewyższa oczekiwaną w tradycyjnym biznesie.
Czemu służy wycena startupu?
Wycenę startupu przeprowadza się przede wszystkim w celu określenia spodziewanej stopy zwrotu z inwestycji. Szacunki wpływają na chęć inwestorów do lokowania swojego kapitału w dany biznes. Proces wyceny startupu cechuje się dość dużym skomplikowaniem. Firmy tego rodzaju nie mają wystarczająco długiej historii, która pozwoliłaby na ocenę wysokości dochodów z przeszłości.
Jakie czynniki należy uwzględnić podczas wyceny startupu?
Przy wycenie startupu należy wziąć pod uwagę kilka kluczowych czynników. Trzeba pamiętać o tym, że czynniki ryzyka związane ze startupami różnią się znacząco od tych dla klasycznych przedsiębiorstw. Na koszt rozwijającego się dynamicznie biznesu wpływają przede wszystkim innowacyjność produktu lub usługi, brak stałej bazy kontrahentów, duże wahania przychodów oraz wyższy poziom ryzyka biznesowego.
Jaką metodę wyceny startupu zastosować?
Przy wyborze metody wyceny startupu uwzględnić należy fazę rozwoju, w której się znajduje. Im ona późniejszy, a sam biznes bardziej dojrzały, tym więcej danych do analizy, a więc i lepsza dokładność szacunków. Dojrzały startup może być już przedmiotem obiektywnej wyceny z zastosowaniem powszechnie dostępnych i akceptowalnych metod. Pomocą służą tu firmy takie jak CMT Advisory, które specjalizują się m.in. w szacowaniu wartości przedsiębiorstw.
Wyróżnić możemy kilka etapów rozwoju biznesów nazywanych startupami:
- faza przedzalążkowa (pomysłu) (ang.pre-seed stage),
- wczesna faza wzrostu (ang. early stage),
- faza wzrostu (ang. growth stage),
- faza ekspansji (ang. expansion stage),
- faza dojrzałości (ang. exit stage).
Często stosowaną metodą wyceny startupów jest metoda porównawcza (analiza konkurencji). Wartość młodego biznesu szacowana jest w tym przypadku w oparciu o wycenę podobnych przedsiębiorstw.